Cantate ‘Du bist verflucht’

Du bist Verflucht. Wat een titel voor een cantate, ‘’Jij bent vervloekt’. Georg Philipp Telemann schreef deze in 1725 en het wordt op zondag 21 maart 2021 gezongen in De Thomas. De muziek komt uit het orgel en wordt gespeeld door Harmen Trimp, de vaste organist van De Thomas. Helaas is niet goed te achterhalen waar de cantate vandaan komt.  

De tekst van de cantate vertelt over de vergiffenis van God en de belofte van Eden. De gehele tekst van Du bist verflucht staat hier.

Wie was Georg Telemann?
Een ontdekking, deze Georg Philipp Telemann (1681-1767). Hij was een zeer productieve, Duitse componist uit de barokke tijd. Hij is onder meerdere voornamen bekend geworden. Zijn tijdgenoten dragen namen die wij veel beter kennen: Haydn, Mozart, Bach en Händel, maar zijn werk overvleugelt hun productie. 

Leuk weetje: Telemann wordt gezien als de meest productieve componist aller tijden. Hij heeft meer dan 3000 werken op zijn naam staan en heeft naar schatting meer noten geschreven dan Bach en Händel samen.

Privé was hij niet zo fortuinlijk. Zijn eerste huwelijke eindigde met het overlijden van zijn vrouw in het kraambed. Zijn tweede vrouw verliet hem voor een ander, maar liet een grote gokschuld achter. Uiteindelijk krijgt hij uit deze twee huwelijken acht zoons en drie dochters. De financiële last zal op hem gedrukt hebben.

Telemann was zeer muzikaal en leerde zichzelf spelen op de viool, hobo, klavier en enkele andere instrumenten. Zijn ouders verwachtten niet dat hij een goed inkomen zou kunnen verkrijgen uit de muziek, daarom lieten ze hem rechten studeren. Echter, zodra hij de wereld in was getrokken, trok de muziek zozeer dat hij al gauw wel een betrekking kreeg in de muziek. Vanuit deze positie ontwikkelde Telemann zichzelf in de muziek: hij leerde instrumenten bespelen, schreef bladmuziek en organiseerde vele concerten.

Het grootste deel van zijn leven woonde Telemann in Hamburg, waar hij een grote hoeveelheid cantates maar ook opera’s en kamermuziek componeerde. Bovendien was hij zeer actief als organisator van concerten in de stad.

Telemann-weetje: Hij wees in 1722 de baan als directeur muziek in Leipzig af. De baan ging daarna naar Johann Sebastian Bach.

Telemann schreef muziek voor kerken en orkesten, voor amateurs en voor professionele musici. Als de cantor van diverse steden, zoals Leipzig, Eisenach, Frankfurt am Main en Hamburg en kerken zoals de Leipziger Thomaskirche, maakte Telemann het algemeen publiek bekend met de muziek, die daarvoor vooral was bestemd voor de oren van de hogere kringen.

Barok: de muziek democratiseerde
Barokmuziek werd vooral gemaakt in de periode 1600-1750. Deze muziek was veel grandiozer, dramatischer en energieker dan de muziek uit de periode daarvoor. De muziek en de nieuwe instrumenten brachten een nieuwe esprit en muziek werd meer geluisterd en gespeeld buiten de kerk. Hierdoor is de barokmuziek heel bekend geworden en democratiseerde de kunst van het bespelen van een instrument.

Bron van de weetjes: NPO radio 4
Overige bronnen:
Britannica.com 
NPO Radio 4
Muziekweb.nl